woensdag 15 april 2015

Presentatie: WAW 4.0


Naar aanleiding van een opmerking van onze Amerikaanse velomobielvrienden wil ik de WAW nog even voorstellen.

Voor uitgebreide informatie kun je best terecht op de site van Fietser.be: de ontwikkelaars van deze velomobiel. Die site is echter niet zo overzichtelijk, dus de directe links naar enkele belangrijke pagina's zet ik maar meteen hieronder.

Baisinformatie vind je hier en uitgebreidere inlichtingen hier. Wil je de specificaties, dan kun je hier terecht.

Het basisontwerp dateert van 2002 en is losjes gebaseerd op de oervelomobiel van de lage landen: de Alleweder.


Alleweder A1 (prototype)
Het vertrekpunt is hetzelfde als zowat elke velomobiel: een monocoque structuur, twee voorwielen en één achterwiel, onafhankelijke ophanging en een kunststof koetswerk.

Sinds 2011 wordt de WAW niet meer in Gent geproduceerd, maar bij Katanga in Tsjechië. De voornaamste reden lijkt te zijn dat de productie daar heel wat goedkoper kon, met als gevolg een betere afwerking voor dezelfde prijs. Ook is de productiecapaciteit daar hoger, waardoor er de laatste jaren gevoelig meer WAWs op de weg verschenen.

Toen ik in 2013 op zoek ging naar een vervanger voor mijn oude Alleweder A2, waren er drie kandidaten:


de WAW (rijdt prima en de ontwerper woont in mijn stad)
de Mango (ook prima, veel tevreden gebruikers en jaren ervaring)
de Orca (afwerking van het hoogste niveau, andere benadering)
Toen haalde de Orca het nipt, omdat de afwerking van de WAW, wat mij betreft, nog niet voldoende was. Het spartaanse racekarakter kwam er nog teveel door en het comfort was bijgevolg eerder beperkt. Maar toen kwam de WAW 4.0 eraan, met enkele belangrijke verschillen. Mocht ik de keuze nu moeten maken, weet ik nog niet zeker of de uitkomst dezelfde zou zijn. Dat doet echter niets af van de kwaliteiten van de Orca!

Goed. De WAW 4.0 dus.


Showroom Fietser.be
Hier zie je enkele uitvoeringen van de WAW. De witte is echt basic, maar met SPAI (stagnation point air intake). Het oranje exemplaar is uitgerust met een dak en daarachter staan nog wat andere velomobielen, waaronder een Strada en Quest.

De meeste beelden maakte ik van Brechts eigen exemplaar.



Visueel is dit een erg aantrekkelijke velomobiel: de lange, smalle neus geeft er een erg sportief uitzicht aan. Dit is een voertuig dat erom vraagt om snel en hard gereden te worden.

Een mooi, praktisch detail is dat het deksel scharniert rond de steunen van de spiegels.


Deksel met scharnierpunten
Spiegelsteun en scharnierpunt
Ook naar het onderhoud toe is dit een erg handig ontwerp: zowel de neus als de staart zijn er met het verwijderen van enkele bouten af te halen.

Bouten om de neus te verwijderen
Vooraan krijg je zo makkelijk toegang tot de pedalen, de pedaalas en de (optionele) elektrische ondersteuning (Bafang BBS01).


Als je de staart eraf haalt, is het achterwiel en de transmissie makkelijk te bereiken. Daarin kun je trouwens kiezen wat je wil; van een basic derailleur tot bijvoorbeeld een SRAM X0, maar ook een Rohloffnaaf is perfect mogelijk. 
Een ander gevolg is dat het bij schade voor- of achteraan eenvoudig is om een deel te vervangen.

Wat de wielmaat betreft: vooraan zitten er 406 (20") wielen op en achteraan een 559 (26"). Er rijden er ook enkele rond waar een 622 (28") achterwiel in zit, maar dat kan dan enkel met een smalle raceband.


Hier zie je nog eens een scharnierpunt van het deksel. Het "dashboard" is duidelijk in carbon uitgevoerd en doet tegelijk dienst als regengoot, houder voor instrumenten en beveiliging (geen scherpe rand vooraan).
Je ziet bovenaan op de foto nog een comfortelement. Velomobielen zijn dikwijls nogal luidruchtig, doordat de romp de rijgeluiden versterkt. Door op strategische plaatsen akoestisch vilt aan te brengen, worden die geluiden sterk gereduceerd.



Een blik op het interieur. Meteen valt een groot verschil op met de Quest, Strada en Mango: de WAW bestuur je met twee stuurknuppels. Dat is trouwens ook in de Orca zo en wat mij betreft, is dit aangenamer sturen.
Rechts zie je een deel van de carbon veiligheidskooi.


Zitje met Ventisit kussen
Hier is in de flanken de carbonversterking duidelijk zichtbaar. Veiligheid is belangrijk in de WAW: de neus en staart zijn kreukelzones en rond de cockpit zit een kooi van in aramide gelamineerd carbon.

Wat het materiaal aangaat, is de keuze ook bijzonder. Waar de overgrote meerderheid gemaakt wordt van glasvezel/epoxy (of optioneel in carbon), ligt het bij de WAW helemaal anders. Er is een veiligheidskooi uit carbon (licht en sterk, maar breekbaar) en de stroomlijn wordt gemaakt uit aramide (ook gekend onder de merknaam Kevlar). Dit is een zeer taai en sterk weefsel.

Dan kun je nog kiezen welke staart je erop wil.


"race" achterkant
Normale achterkant
Een moeilijk punt op het vlak van marketing, is dat de WAW verweten wordt niet te beschikken over achtervering. Dat is volgens Brecht niet correct: er zit geen scharnierende achterbrug in en geen veerpoot, maar de structuur zelf, samen met wat andere elementen, zorgt voor 30 mm veerweg. Hierdoor zou er minder energieverlies zijn dan bij een conventionele achterbrug. Het moet gezegd: ik zal al meer Mango's en Quests kwispelen met de staart bij elke omwenteling van de pedalen. Bij de WAW zie je dat niet (bij de Orca ook niet, overigens).

Uit alles blijkt dat de WAW ruim configureerbaar is: van een lichte raceversie tot een bomvrije forensmachine, met of zonder elektrische ondersteuning. Je hebt de keuze tussen glasvezel, aramide of carbon; een derailleur of versnellingsnaaf is mogelijk; een Schlumpf mountaindrive kan erin, ...

In elk geval: toen ik ermee reed, bleek de wegligging fenomenaal. Dit is een velomobiel waarmee je zonder vertragen de bochten door gaat. Dat is belangrijk: afremmen betekent weer op tempo komen en dat vraagt energie. Indien je niet moet vertragen, spaar je weer energie (en tijd). Als het op rijplezier aankomt, scoort de WAW dus erg hoog. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen andere modellen zijn met eenzelfde wegligging.

Wat levensduur betreft, maakt Brecht (zaakvoerder Fietser.be) zich sterk dat vanaf WAW 001 elke geproduceerde velomobiel nog altijd rijdt.

Ondertussen kwamen er recentere ontwikkelingen op de markt, zoals de Milan (SL) en DF, die minder vermogen vergen om snel te gaan. De WAW is dan weer iets praktischer georiënteerd, met wel de beperking dat het laadvolume niet erg groot is. Al bij al heeft hij een eigen plaats binnen het ruime aanbod.

6 opmerkingen:

  1. Mooi stukje reclame voor de WAW 4.0 Jan! Mag best, het is echt een mooie fiets, die echter niet bij de lichtsten hoort als je alles compleet met verlichting en wat optie's erbij neemt. Op de configurator kwam ik toch al snel in de buurt van de 30 kg terecht, en dan moeten m'n eigen spullen ook nog mee. Goed dan win ik nog zeker 10 kg vergeleken met nu, dat wel maar ten opzichte van een DF is het geheel wel wat zwaarder. De veiligheidskooi is dan wel waardevol, dan mag het ook iets meer wegen.
    De fiets heeft grote voordelen met de afneembare neus en staart, en als de wegligging inderdaad zo fenomenaal is, dan kan dat ook als pluspunt gezien worden. Dat het achterwiel dubbelzijdig hangt kan ook een voordeel zijn, het is zeer vlot uitneembaar vergeleken met een Quest/Strada. En je kan inderdaad in de zomer met een 28" racewiel rijden als je dat wilt!
    Een voordeel van de WAW ten opzichte van de DF is dat er op de WAW wel 42 mm brede spijkerbanden passen, daar zou ik dan ook naar kijken.
    En 30 mm veerweg in combinatie met een brede achterband levert weinig problemen op neem ik aan.
    Al met al zeker een fiets die het proberen waard is, als er een opvolger voor de Strada zou moeten komen.

    Groeten, Adri.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Adri, het valt nog af te wachten hoe licht en stevig te rijmen vallen. Niet dat het niet kan: we weten het simpelweg nog niet. Wat we bijvoorbeeld wel al weten, is dat de carbon huid van bijvoorbeeld een Quest wel erg kwetsbaar is. Het lage gewicht heeft dan zijn prijs. Prima voor races, maar voor dagelijks gebruik is dat voor mij niet zo wenselijk. Aramide mag dan wat meer wegen, de stevigheid staat er wel tegenover.
      Verder: zoals in het begin gesteld is, dit schreef ik omdat via Google+ de vraag gesteld was om wat meer informatie over de WAW te verstrekken. Ik vind het een velomobiel die dat meer dan waard is.

      Verwijderen
  2. De waw is inderdaad een mooie fiets die vroeger vaak werd afgekeurd door onze noorderburen wegens zijn spartaans karakter door ontbreken van achtervering. Bij de DF is dit spartaans karakter opeens bijna positief geworden.

    Een mooi artikel Jan, al vergeet je wel een paar min punten, misschien ben je een beetje te optimistisch

    De staart kan wel verwijderd worden, en de dubbele ophanging kan interessant zijn, maar ik vond dit een minpunt. Een lekke achterband even snel vervangen zonder materiaal zit er niet in.

    De niet afgeschermende derrailleur en ketting bij het achterwiel vind ik het grootste nadeel. De ketting van mijn mango+ krijgt geen vuil te verwerken en moet ik ook niet reinigen maar enkel smeren.
    Bij de waw krijgt is er wel een bescherming beschikbaar om vuil te weren in de staart, maar die is niet te vergelijken met hoe de ketting beschermd is in een mango, strada, quest, ... . en al zeker niet met een orca.

    Ook de lage wegligging is het vermelden waard. positief voor de snelheid, maar nadelig bij nemen van hellingen, opritten, snelheidsheuvels. Bij iedere toertocht waar er een WAW meerijd hoor je een waw wel eens slepen tegen de grond. Het kan geen kwaad volgnes Brecht, maar het geluid van de peperdure body die schraapt over het asfalt hoor ik liever niet.


    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Birger, bedankt voor de aanvullingen. Die bescherming van de ketting is er niet meer voor de WAW 4.0; volgens Brecht had die meer na- dan voordelen.
      De beperkte bodemspeling is relatief. Ik schraapte er ook mee over de bodem, maar als ik het goed heb, is die vrije hoogte bij de DF en de Milan nog minder en die zijn niet in aramidevezel gemaakt... Het blijft evenwel pijnlijk om dat geschraap te horen.

      Verwijderen
    2. Birger,
      Naast de bandenlichters heb je inderdaad 1 inbussleuteltje nodig om de staart te demonteren. Staart demonteren en monteren kost enkele minuten werk. Voor de rest is de tijd dezelfde als bij een andere fiets met 2-zijdige ophanging (iets sneller zelfs want wiel uitnemen en terugplaatsen is gemakkelijker als je het wiel een beetje van de grond zet (met boterhamdoosje ofzo) ten opzichte van bij een 2 wieler - je moet immers de fiets zelf niet in evenwicht houden))
      Bij m'n WAW III heb ik geen (of weinig) last meer van het langs de grond slepen sinds ik 40-406 banden opgelegd heb. Bij de WAW IV is de neus zelfs iets aangepast dacht ik (als ik mij niet vergis) zodat er meer bodemvrijheid is bij drempels, ...
      Mijn ketting heb ik nu na de winter vervangen, hoewel dat eigenlijk nog niet echt nodig was (+9000 km), maar ik ben van 9- naar 10-speed overgeschakeld, dus was er sowieso een andere ketting nodig. Ik smeer ook enkel de ketting af en toe. Echt reinigen van de ketting was niet nodig in het jaar dat ik met de WAW rijd. Dus het "open-ketting"-probleem is ook een beetje overroepen volgens mij. Maar goed, het blijft een nadeel ten opzichte van een volledig afgeschermde ketting.
      Ik was van plan om op het forum eens een review te plaatsen van de WAW III (na 1 jaar gebruik). Ik moet dat toch eens werk van maken...
      Meeste werk bij de WAW tot nu toe was bij mij niet fietsmechanisch, maar wel electra en geluidsreductie: bijplaatsen extra lichten, on/off/on-schakelaar voor 2 accu's, plaatsen cycle analystV3 voor begrenzing van de ondersteuning, vilten van deelbaar dakje, ...

      Verwijderen
  3. I have a WAW@2014 or 4th edition WAW, named Velma. I agree with many of the benefits named. My WAW is all in carbon fiber, weight I think should be a little less (with all options that I have, it weighs 73.6 pounds/33.4 KG. But, I do feel that I am far safer in the WAW, where the nose and tail are bolted on, that area is very sturdy, so I feel that the main section of the WAW is like a roll cage.

    I like the ability to remove the nose cone to work on repairs; I just replaced my chainrings and chain after 4,000 miles. Very nice to be able to put Velma up on a work table to do maintenance. My WAW has a Rohloff hub, and is the first WAW to come out with the full chain protection.

    No rear suspension, but that has not been a concern for me, and now there is the option of rear suspension as well. I have a 4mm hex wrench with me all the time when riding, in case I need to fix rear flat. Hasn't happened yet.

    BeantwoordenVerwijderen